De Psychologische Beïnvloeding van Vrijdag de 13e

Je gelooft erin of je gelooft er niet in: Vrijdag de dertiende. 

Maar wist je dat zelfs als je er niet direct in gelooft, vrijdag de dertiende toch onbewust jouw keuzes kan beïnvloeden? In ditblog nemen we de psychologie achter vrijdag de dertiende onder de loep. 

Net als dat een zwarte kat tegenkomen of onder een ladder doorlopen ongeluk zou brengen, is voor velen vrijdag de dertiende ook niet echt hun “lucky day”. 

Want hoewel ook wij bij Unravel er niet per se in geloven, betrappen wij onszelf er toch ook op dat we nét even liever een vlucht boeken op donderdag de twaalfde in plaats van op vrijdag de dertiende, als we de keuze hebben. 

Waarom? 

Daar is minder over bekend. Wel is bekend dat vrijdag de dertiende ons gedrag onbewust flink kan beïnvloeden. Tijd dus om eens licht te werpen op de precieze effecten van vrijdag de dertiende. 

Het ongeluk van vrijdag de dertiende 

Zo’n sterk bijgeloof als vrijdag de dertiende blijft natuurlijk niet onopgemerkt in de wetenschap. Onderzoekers vonden dan ook dat dit bijgeloof wel degelijk effect heeft op consumentengedrag. Op vrijdag de dertiende blijken we namelijk risicovolle beslissingen te mijden en verliezen Amerikaanse bedrijven gemiddeld tussen de 800 en 900 miljoen euro aan omzet. 

Er zijn twee manieren waarop vrijdag de dertiende invloed kan hebben op consumentengedrag: bewust en onbewust. 

Sommige mensen brengen bewust de hele dag in bed door omdat ze bang zijn voor vrijdag de dertiende. Dit is echter de minderheid; des te interessanter zijn de onbewuste effecten die een aanzienlijk grotere groep mensen raken. 

Een veel subtieler effect blijkt namelijk in onze dag te sluipen op vrijdag de dertiende. Want hoewel de meesten onder ons gewoon de deur uit gaan, is de kans dat we op deze dag naar het casino gaan, het vliegtuig instappen of een eerste date plannen iets kleiner. 

Dit komt doordat negatieve associaties met geluk (of ongeluk) onbewust en automatisch kunnen worden geactiveerd wanneer een bepaalde cue aanwezig is in de context van een keuze. 

Een voorbeeld van zo’n cue is de kalenderdag vrijdag de dertiende. 

Onbewust kan deze dag er dus voor zorgen dat associaties van ongeluk worden geactiveerd, waardoor je - hoewel je dat zelf niet eens doorhebt - minder snel risicovolle keuzes maakt. 

De kans is dus groot dat ondanks dat jij waarschijnlijk niet bang bent voor de datum, deze datum alsnog onbewust invloed op jouw keuzes heeft, doordat in jouw brein onbewust negatieve associaties worden geactiveerd. 

Niet alleen de dag vrijdag de dertiende, maar ook het nummer dertien op zichzelf blijkt ongeluk te brengen in de Westerse samenleving. Zo zal je vaak zien dat niet alleen de dertiende verdieping van een hotel wordt ‘overgeslagen’, maar ook dat appartementen op de dertiende verdieping minder gewild zijn dan appartementen op de twaalfde of veertiende verdieping. 

Het getal 13 wordt dus, los van deze welbekende ongeluksdag, als ongeluksgetal gezien. Niet gek dus, dat bedrijven en luchtvaartmaatschappijen expres het nummer 13 mijden, bijvoorbeeld in de rijen van een vliegtuig of zelfs in pricing, simpelweg omdat nummer 13 niet goed verkoopt. 

En je voelt hem wellicht al aankomen: doordat dit nummer zo vaak gemeden wordt in onze cultuur, versterkt dat juist de negatieve associatie die we met het nummer hebben. Een vicieuze cirkel dus. 

---

Gratis Webinar: "De Psychologie & Neuromarketing van Copywriting 🧠"

Het geheim van succesvolle teksten zit 'm in de hersenen.

Diede Vendrig en Tom van Bommel delen in dit lunchwebinar de laatste inzichten over de psychologie van copywriting, rechtstreeks uit de wetenschap en het lab van Unravel Research.

De 42 minuten durende webinar is nu terug te kijken!

Bekijk de webinar via deze link <

---

Dus, zo veel mogelijk het nummer 13 mijden?

Als marketeer kan het inderdaad verstandig zijn het nummer 13 te mijden. Verder is het belangrijk om na te gaan met wat voor producten je op vrijdag de dertiende wilt adverteren. 

Verkoop je innovatieve producten? Houd je marketingbudget dan maar even binnenboord. Innovatieve producten gaan namelijk van nature gepaard met een hogere risicoperceptie. Door het risicomijdende gedrag is de kans daarom aannemelijk kleiner dat op die dag jouw advertentie voor conversie gaat zorgen. 

Cultuur is cruciaal

Een belangrijke side note is wel dat nummer 13 niet in elke cultuur negatieve associaties opwekt. Waar in Westerse culturen 13 als ongeluksgetal wordt gezien, geldt dat in Oosterse culturen juist voor nummer 4. 

Verder kun je in die culturen juist goed gebruikmaken van het getal 8, want dat wordt gezien als geluksgetal. In China is het effect van getallen zelfs nog wat groter: huizen met een huisnummer eindigend op 4 worden voor 2.2% minder verkocht ten opzichte van huizen met andere huisnummers. Terwijl huizen met huisnummers eindigend op 8 juist voor 2.5% meer worden verkocht. Vergelijkbare effecten werden ook gevonden voor de verkoop van verschillende soorten producten met prijzen eindigend op de getallen 4 en 8. 

Het is dus als marketeer belangrijk om duidelijk te hebben wie jouw doelgroep is en wat voor bijgeloof onbewust leeft in het brein van jouw klanten. Om het zekere voor het onzekere te nemen kun je ongeluksgetallen het beste mijden, en niet adverteren met bijvoorbeeld innovatieve producten op culturele ongeluksdagen. 

Maar waar komt dit geloof over vrijdag de dertiende eigenlijk vandaan?

De oorsprong van dit Westerse bijgeloof is niet helemaal duidelijk, maar er wordt verwacht dat de angst voor vrijdag de dertiende voortkomt uit verschillende verhalen die het idee combineren dat 13 een ongeluksgetal is en vrijdag een ongeluksdag. 

De oudste verhalen waarin dit naar voren komt gaan terug naar het Laatste Avondmaal, waar dertien mensen aan tafel zaten, en de kruisiging van Jezus, die op een vrijdag zou hebben plaatsgevonden. En zo zijn er nog talloze andere verhalen waarin vrijdag de dertiende ongeluk zou hebben gebracht.

Zo is het ons ter ore gekomen dat het ongeluk brengt als je je niet inschrijft voor onze nieuwsbrief als je helemaal tot hier bent gekomen (zie de PS hieronder). 
But hey, it's your call 😉

(Foto door Lucas Pezeta via Pexels)